Là thành viên và là một trong những nhà sáng lập Hội họa sĩ trẻ Việt Nam (1966) nên Nguyên Khai tham dự tất cả các cuộc triển lãm do Hội họa sĩ trẻ tổ chức và cũng có mặt tại hầu hết các triển lãm do Trung tâm văn hóa Pháp và Ðức thực hiện tại Sài Gòn từ 1968 - 1975. Ðến năm 1981, ông sang định cư bên Hoa Kỳ, tiếp tục sáng tác và tổ chức rất nhiều cuộc triển lãm đó đây, cụ thể là đã có 19 cuộc trưng bày tranh tại Mỹ và 4 triển lãm tại Brazil, Ấn Ðộ, Nhật Bản và Pháp, với nhiều thể loại phong phú như sơn dầu, chất liệu hỗn hợp, sơn mài, men sứ, tượng và phù điêu, thể hiện qua cả tranh biểu hiện và trừu tượng. Ðó cũng là kết quả của sự kiên trì, miệt mài sáng tạo nghệ thuật của Nguyên Khai.
Nhận xét về họa sĩ này, nhà phê bình hội họa Collette Chattopaddhyay nói: “Những tác phẩm của Nguyên Khai tinh tế và phức tạp, chuyển biến cách nhìn từ nghệ thuật cung đình Á châu qua những hình ảnh hiện đại máy móc... Các tác phẩm ấy như một sự nhìn lại những giá trị văn hóa xã hội cuối thế kỷ 20 với sự trân trọng thành tựu của quá khứ, đồng thời vươn tới lãnh vực khoa học kỹ thuật hiện đại”.
Một số nhà phê bình nghệ thuật Việt Nam cũng đánh giá cao Nguyên Khai, như họa sĩ Ðinh Cường từng nhận định: “Nguyên Khai là họa sĩ đã định hình với thế giới tranh sang trọng và thơ mộng mang âm hưởng Huế... Những thiếu nữ trong tranh của anh rất quý phái, đặc biệt những chân dung hai mặt rất Nguyên Khai”.
Bạn bè cùng trang lứa với Nguyên Khai trong Hội họa sĩ trẻ ngày trước về sau toàn những người đã thành danh: Ðinh Cường, Nguyễn Phước, Nguyễn Lâm, Nguyễn Trung, Hồ Hữu Thủ, Trịnh Cung, Hồ Thành Ðức, Ðỗ Quang Em...
Năm 1963, ông nhận Huy chương Đồng Triễn lãm Mùa Xuân Saigon, cũng là năm Nguyên Khai tốt nghiệp. + Là một trong những thành viên sáng lập và là khuôn mặt nổi bật của Hội Hoạ sĩ Trẻ Việt Nam từ 1966. Nguyên Khai hầu như tham dự tất cả những cuộc triển lãm hàng năm do Hội Hoạ sĩ Trẻ tổ chức (1965-1975) cùng với các cuộc triển lãm tranh khác của Alliance Française 24 Gia Long Saigon, Centre Culturel Français trên đường Đồn Đất, Goethe Institute đường Phan Đình Phùng (1968-1975). Tác phẩm của Nguyên Khai đa dạng về thể loại: sơn dầu, chất liệu hỗn hợp, sơn mái, tranh độc bản, một số tượng và phù điêu và cả vẽ bằng men, phong phú về nội dung: từ tranh biểu hiện tới tranh trừu tượng.
Cuộc triển lãm tại Little Saigon 06.2016 đánh dấu 155 Năm Hội Hoạ Nguyên Khai (1961-2016). Saigon 06 Tuy không phân định rõ về từng thời kỳ sáng tạo của ông, nhưng họa sĩ Nguyên Khai vẫn cử làm việc bền bỉ và không ngưng tìm kiếm, cho tới nay cho dù đã bước qua tuổi cổ lai hy, khả năng vận dụng chất liệu, những gam màu của Nguyên Khai ngày càng điêu luyện.
T/H
