1. Tượng đồng bán thân Chủ tịch Hồ Chí Minh (Paris, 1946)
Tác phẩm được thực hiện tại xưởng của Vũ Cao Đàm ở Paris với mong muốn dâng tặng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, do chiến tranh Đông Dương bùng nổ cuối năm 1946, bản mẫu bằng thạch cao buộc phải giấu kín. Năm 1950, khi chuyển đến Béziers, ông giao lại tượng cho một người nông dân Pháp cất giữ bí mật dưới đống rơm suốt 17 năm, cho đến khi tình hình chính trị ổn định vào năm 1967.
Sau đó, gia đình ông giữ lại nguyên mẫu, và đến năm 1998, con gái ông đã nhân danh cha mình hiến tặng một bản đúc đồng duy nhất của bức tượng cho Bảo tàng Hồ Chí Minh tại Hà Nội. Chính phủ Việt Nam đã truy tặng danh hiệu “Chiến sĩ văn hóa” cho Vũ Cao Đàm như một lời tri ân.
Bức tượng khắc họa Bác trong tư thế đĩnh đạc, ánh mắt sâu và trầm tĩnh, thể hiện không chỉ khả năng điêu khắc bậc thầy của họa sĩ, mà còn là tấm lòng tôn kính ông dành cho lãnh tụ dân tộc.
2. Ký họa bút chì chân dung Bác Hồ (Paris, 1946)
Cũng trong khoảng thời gian ấy, Vũ Cao Đàm đã thực hiện một số phác thảo bằng bút chì, trong đó có bức vẽ chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh nhìn nghiêng trái, đầu hơi cúi xuống. Đây là một tác phẩm nhẹ nhàng nhưng đầy sức nặng tinh thần.
Không đi vào chi tiết cầu kỳ hay khuếch đại quyền uy, nét bút của ông khiêm nhường, tiết chế, chỉ nhấn vào thần thái: sự trầm tư, nội tâm sâu sắc và vẻ thanh cao. Trong từng đường nét, người xem có thể cảm nhận được tình cảm chân thành và sự thấu hiểu về con người, chứ không chỉ là hình tượng chính trị, của Bác.
Hai tác phẩm, một bằng đồng vững chãi và một bằng bút chì mong manh, như hai điểm tựa đối lập nhưng hòa quyện: đậm và nhẹ, vật chất và tinh thần, chính sử và mỹ cảm. Cả hai đều cho thấy mối giao cảm sâu xa giữa họa sĩ Việt xa xứ và hình tượng vị lãnh tụ dân tộc, và vẫn tiếp tục lan tỏa giá trị đến hôm nay, trong không gian trang trọng của triển lãm tại Paris năm 2025.
Le Auction House
19.05.2025
